Wassenaar, 5 juli 2018 – Deze week is het in rap tempo verkrottende landhuis op de historische buitenplaats Ivicke gekraakt, aan de Rust en Vreugdlaan 2. Gebouwd als een paleisje — gedegradeerd tot speeltje van een vastgoedspeculant.
Zijn naam is Ronnie van de Putte: een man met een opval-lende reputatie in de vastgoedwereld, berucht door het speculeren met A-locaties en het moedwillig laten wegrotten van rijksmonumenten. Bever Holding, het vastgoedfonds waarin Ronnie van de Putte de meerderheid van de aandelen bezit, is eigenaar van het landhuis en laat het tot in de lengte der jaren verkrotten. Het heeft daarom de aanblik van een spookhuis gekregen, wat het als ‘brievenbus’ voor een scala aan Ronnie gelieerde spook-BV’s in zekere zin ook is.
Het treurige lot van Huize Ivicke is een schoolvoorbeeld van speculatie. Omdat de eigenaar zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid voor dit bijzondere monument verzaakt en de overheid niet bij machte lijkt te zijn om hier verandering in te brengen (1), hebben wij, een aantal ondernemende woningzoekenden, het landhuis gekraakt. Met hulp van vrienden en familie willen wij de komende weken de aanblik van de buitenplaats aanpakken en hier een creatieve woon-werkgemeenschap beginnen. Door Huize Ivicke te bewonen en er de nodige zorg voor te dragen, hopen wij het monument voor verder verval te kunnen behoeden.
AANVULLEND STATEMENT EN ACHTERGRONDEN
Kraken is niet het probleem, maar een oplossing!
Wij vinden niet kraken, maar leegstand en woningnood het probleem. In de praktijk blijkt kraken vaak een nuttig middel om mee voor elkaar te krijgen wat gemeenten vaak niet lukt: van het te-gengaan van verval of illegale sloop van panden tot het voorzien in ruimte voor burgerinitiatieven en woonruimte voor urgent woningzoekenden. Door middel van deze actie willen wij het falende overheidsbeleid ten opzichte van speculatie aan de kaak stellen en zichtbaarheid geven aan de toenemende woningnood, die steeds meer mensen noopt zich in precaire woonsituaties te schik-ken. Sinds het verbod op kraken bestaan er nog onvoldoende alternatieven voor woningzoeken-den die bewoners van de eerbiediging van hun woonrecht verzekeren. Veel jonge mensen wonen daarom via anti-kraakbedrijven, die van ze eisen om contractueel afstand van hun woonrecht te doen. Omdat wonen een recht is vinden wij het onacceptabel dat bedrijven, door het omzeilen van het huurrecht, miljoenen binnenhalen over de ruggen van precair behuisde mensen.
Demonstratie tegen het kraakverbod – Utrecht, 2010.
Kraakverbod
De ‘Wet kraken en leegstand’, die eind 2010 in werking trad, had tot doel om leegstand en kraken verder terug te dringen, o.a. door eigenaren te verplichten melding van hun leegstaande vastgoed te maken. Wie de cijfers erop naleest, zal echter zien dat de leegstand alleen maar is toegenomen, vrijwel zonder consequenties voor de eigenaren. Het aantal gekraakte panden is daarentegen wel afgenomen. De ‘Wet kraken en leegstand’ wordt door gemeenten en politie dus vooral aangewend als wapen tegen kraken, terwijl vastgoedspeculanten geen strobreed in de weg wordt gelegd.
Naar aanleiding van een door krakers aangespannen rechtszaak, vlak na invoering van de wet, oordeelde de Hoge Raad dat het Openbaar Ministerie kraakpanden pas mag ontruimen na een kort geding. Omdat krakers de kans moeten krijgen om een uitspraak van de voorzieningenrechter af te wachten, dient de politie het huisrecht van krakers dus te respecteren. De bescherming van dit huisrecht is vastgelegd in artikel 12 van de Grondwet en artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.
Recente ontruimingen in Den Haag laten zien dat de politie het niet altijd even nauw neemt met deze juridische bescherming en zelfs gewillig optreed als ‘’gratis knokploeg’’ voor pandjesbazen. Bij deze politiek gemotiveerde ontruimingen (meestal voor leegstand), schaart de overheid zich achter hun onmaatschappelijke belangen — zonder in hun winst te delen en op kosten van de be-lastingbetaler.
Wij willen benadrukken dat over de bescherming van onze eerste levensbehoeften t.o.v. de be-scherming van de belangen van vastgoedhandelaren alleen in een civiele procedure kan worden besloten. Het mag niet zonder consequenties zijn wanneer de politie het opnieuw in haar hoofd zou halen om op de stoel van de rechter te gaan zitten.
Krottenkoning
Ronnie van de Putte is een klassieke vastgoedspeculant, die al decennialang panden opkoopt, sloopt of laat verkrotten, maar nog nooit iets heeft gebouwd of ontwikkeld. Zo laat Ronnie al der-tig jaar een klooster verpauperen in Zeeland (2); kwam hij dit jaar nog in het nieuws voor het wei-geren op te ruimen van zijn langdurig leegstaande, voor de derde maal in de brand gevlogen ma-nege in Noordwijk (3), waar hij de gemeente al jarenlang voor het lapje houdt met zijn ‘Gat van Pallace’ (4) en het Vuurtorenplein en heeft hij de gemeente en inwoners van Leiden ruim twintig jaar geërgerd met het ‘Gat van Van de Putte’ aan het stationsplein. Als onderdeel van de landelijke Woonstrijd!-actietour werd de aan dit gat grenzende kantoorflat van Bever Holding in 2005 gekraakt, eveneens als protest tegen de krottenkoning (zie foto hieronder). Jarenlang probeerde de gemeente Van de Putte te onteigenen, maar omdat ze dit niet voor elkaar kregen werd in 2010 be-sloten de speculant dan maar voor die zure jaren van speculatie te belonen, met een bedrag van maar liefst 17,9 miljoen euro (5).
Cultureel erfgoed
In 1909 liet de toenmalige eigenaar Adrianus van Hattum het statige landhuis Ivicke voor zijn Deense echtgenote bouwen, als een kopie van een 17e-eeuws Deens paleisje. Een vrij uniek bouw-werk voor Nederlandse begrippen. De Rijksdienst van het Cultureel Erfgoed waardeert het ‘’als karakteristiek voorbeeld van een landhuis in Neo-Lodewijk XVI-stijl uit het begin van de 20ste eeuw’’ en beschouwd het pand — met bijbehorend interieur, tuinaanleg en bijgebouwen — ‘’van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde’’. Daar komt bij dat ach-ter het landhuis een heel zeldzaam speelhuisje staat, dat Van Hattum voor zijn kinderen liet bouwen. Er zijn er nog maar een paar van over in Nederland.
Omdat het landgoed kenmerkend is voor de eerste fase in de ontwikkeling van Wassenaar tot vil-ladorp, vinden veel Wassenaarders en monumentenorganisaties het onacceptabel dat de overheid niet ingrijpt bij de passieve destructie van dit monument. Twee jaar terug stelde monumentenorganisatie Stichting het Cuypersgenootschapde daarom een brandbrief op, waarin zij de gemeente Wassenaar opriepen om Van de Putte min of meer te dwingen om alles op te knappen. Als reactie hierop vroeg de gemeente de eigenaar per brief over zijn toekomstplannen met de buitenplaats in gesprek te gaan. Een beetje naïef natuurlijk, want verwacht de gemeente nu werkelijk dat een man die decennia niet anders doet dan vastgoed laten verloederen voor miljoenenwinsten nu opeens uit goede wil met zo’n verzoek zal meewerken? Omdat een reactie van Bever Holding tot op de de van vandaag is uitgebleven, heeft de gemeente eind vorig jaar aangekondigd een dwangsom op te leggen, als hij er voor 1 september 2018 niet in zou slagen om het achterstallig onderhoud volledig weg te werken (6). Van de Putte is hier niet erg van onder de indruk, want er is nog altijd geen verbetering zichtbaar. Zolang de overheid er niet in slaagt om leegstand en speculatie te bestrijden, met de verkrotting van panden tot gevolg, zullen burgers het heft in eigen hand moeten blijven nemen.
Huize Ivicke
Rust en Vreugdlaan 2
2243AS Wassenaar, Nederland
ivickeautonoom [at] riseup [dot] net
https://squ.at/r/64fv
https://huizeivicke.noblogs.org/
Een paar kraakpanden in Nederland: https://radar.squat.net/nl/groups/country/NL/squated/squat
Groepen (sociaal centrum, collectief, kraakpand) in Nederland: https://radar.squat.net/nl/groups/country/NL
Evenementen in Nederland: https://radar.squat.net/nl/events/country/NL
1. https://www.omroepwest.nl/nieuws/3222714/Gemeente-Wassenaar-wil-dat-eigenaar-wat-doet-aan-verwaarloosde-Huize-Ivicke
2. https://www.omroepzeeland.nl/nieuws/88898/Situatie-bij-verpauperd-klooster-is-levensgevaarlijk
3. https://www.omroepwest.nl/nieuws/3598387/Maat-is-vol-voor-Noordwijk-na-brand-manege
4. https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/het-verdriet-van-noordwijk~b8c344b1/
5. https://www.omroepwest.nl/nieuws/11038/Leiden-koopt-gat-van-Van-der-Putte
6. https://www.omroepwest.nl/nieuws/3566016/Rijksmonument-loopt-gevaar-gemeente-dreigt-eigenaar-verwaarloosd-Ivicke-met-dwangsom
Bronen: Indymedia https://www.indymedia.nl/node/43869
Huize Ivicke Autonoom https://huizeivicke.noblogs.org/post/2020/04/07/post-occupation-statement-juli-18/
