21/11/2011
Gisteren is het pand gelegen aan de Jan Hanzenstraat 84/86 gekraakt.
Onderaan: Persbericht + toelichting van de krakers
Persbericht
Een deel van het pand is een aantal jaren geleden gekraakt, terwijl er op de bovenverdiepingen nog huurders woonden. In 2007 kochten bekende speculanten Gouverneur, van Walsem en de Goederen (met hun respectieve BV’s Sabogo, Bonobo, en de Vastgoederen) het naastgelegen pand, nummber 82. Deze heren wisten miljoenen te verdienen van het verkopen van waardeloze erfpachtrechten op de Jan Hanzenstraat en de Korte Schimmelstraat aan niets vermoedende derden, terwijl Rochdale er naar eigen zeggen niets van wist.
Tijdens sloopwerkzaamheden aan de Jan Hanzenstraat 82 hebben deze heren de fundering en een muur zodanig geschaad dat Rochdale alle bewoners van nr 84/86 heeft laten verhuizen.
Hierna hebben de woningen “korte tijd leeggestaan, in afwachting van verkoop” [1]. Onder “korte tijd” moeten we dus een periode van tussen 8 en 12 maanden begrijpen. Het pand stond jaren te verkrotten totdat het in november 2010 voor de tweede maal gekraakt werd.
In maart 2011 werd het weer ontruimd, deze keer onder de voorwendselen dat Rochdale het pand zou willen verkopen aan Sabogo B.V., en dat de krakers “een groot risico” liepen [2] vanwege de schade. Het viel verder niemand op dat deze stand van zaken aan diezelfde Sabogo B.V. te danken was.
Aldus Rochdale, toen ze voor dat ontruimingsbevel pleitte: “Vast staat dat de panden zullen worden verkocht.” [3] Het pand is nog steeds haar eigendom.
Ze stelde verder: “Daarbij staat tevens vast dat de woningen na de ontruiming niet leeg zullen blijven staan.” [4] Nadat de bewoners werden uitgezet, heeft het lege, gecitexed pand nog staan verkrotten.
Het verhaal dat ze vertelde over dit pand hing blijkbaar af van de gelegenheid. In de dagvaarding schreef ze, “In afwachting van de verkoop zal Rochdale […] de panden verhuren of een kraakwacht in de woningen laten wonen”, en dat het in geen geval leeg zou blijven. [5]
Maar volgens het Speculatie Onderzoek Kollectief (SPOK) vermeldde Rochdale woordvoerder / senior media-adviseur Nico de Leeuw iets anders:
- Zo vermeldt De Leeuw, dat men evenmin van plan was om er ooit na een
ontruiming kraakwachten in te zetten, maar slechts een “kraakverbod”
wilde verkrijgen, om de huizen dan “voor 6 maanden of meer” leeg te
kunnen laten staan, in de hoop dat “zich alsnog een betrouwbare partij
als koper aanmeldt”. [6]
Tenslotte brengen de krakers de volgende uiting van burgemeester Van der Laan naar voren:
- Ten eerste moeten we er aan wennen. Als iets van een eigenaar is, dan
heeft hij er meer over te zeggen dan de willekeurige voorbijganger. Dat
is niet zo gek, toch?We moeten er ook aan wennen dat een landelijke wet ook in Amsterdam
wordt uitgevoerd. Dat is ook niet zo gek.
Nou als je die twee gegevenheden neemt, dan moet je vervolgens wel
zeggen, “Nou, we willen het niet twee keer ontruimen”.
Dus als je ontruimt, en het wordt leegstand, en herkraakt, dan is die
schaarse politiecapaciteit, die gaan we echt niet weer inzetten. Dan
kom je onderaan de lijst te staan. [7]
De krakers eisen woonruimte en de mogelijkheid om non-commerciële ruimte te creeëren. Ook eisen ze een einde aan speculatie in de buurt, het winstbejag van Rochdale en het wegpesten van bewoners.
Aldus de krakers in hun brief aan de buurtbewoners:
“Vandaar dat we ons aansluiten bij de vorige krakers, en bij iedereen die een levende Ten Katebuurt nastreeft — in tegenstelling, dus, tot de puinhoop die Rochdale en haar vriendjes ervan aan het maken zijn.
Zodra we het pand voldoende hebben opgeknapt om wat leuke initiatieven te starten, houden we jullie uiteraard op de hoogte!”
[ 1] Dagvaarding Rochdale tegen krakers, 4 februari 2011, page 4.
http://speculanten.nl/files/S50BW-211030221160.pdf
[ 2] Dagvaarding, page 8.
[ 3] Dagvaarding, page 8.
[ 4] Dagvaarding, page 8.
[ 5] Dagvaarding, page 8.
[ 6] SPOK: Particuliere erfpacht, de daders en hun (corporatieve) vrienden
http://speculanten.nl/node/192
[ 7] Eberhard van der Laan bij Buitenhof
http://www.youtube.com/watch?v=kI0R_Z3IpiY
Toelichting van de krakers
In de dagvaarding van februari 2011 tegen de voormalige krakers stelde Rochdale dat:
“Rochdale heeft het recht vrij over haar eigendommen te beschikken en daar het gebruik van maken dat haar goeddunkt.” [1]
en
“Het eventuele — maar niet gestelde — belang van de krakers bij respect
voor ‘hun’ (!) woning, dient te wijken voor het belang van Rochdale om op
een door haar gekozen manier over haar eigendom te beschikken.” [2]
Laten we dus ingaan op de kwestie van welke “door haar gekozen manier” haar goeddunkt als het om “haar eigendommen” gaat — waaronder we kennelijk een eerste levensbehoefte moeten begrijpen.
Een van haar eigendommen is de Ten Katestraat 53/55/57, ook twee keer gekraakt en ook in maart 2011 ontruimd. Er worden zeer langzame sloopwerkzaamheden uitgevoerd, maar of het doel wel herbouw en exploitatie is, of alleen het voorkomen dat de panden weer bewoond kunnen worden, is niet duidelijk.
Wat haar in de Bellamystraat en Hasebroekstraat goeddunkt is een groot aantal onbewoonbare huizen, afgesloten en gedeeltelijk gesloopt, waaraan geen werkzaamheden te zien zijn.
Even rijk als de geschiedenis van kraken in de buurt is de geschiedenis van Rochdale van verwaarlozing en manipulatie. Dat ze vaak in financiële problemen raakt wekt geen verbazing. Zij maakt telkens weer de bewuste keuze om winst voor haar directeurs en vriendjes op de korte termijn te maken ten koste van de belangen van de buurt en zelfs van de corporatie zelf op de lange termijn. Ex-directeur Möllenkamp heeft rondgereden en zich laten rondrijden in een Maserati. Hij heeft de rekening naar Rochdale — naar huurders van haar panden, dus — gestuurd, evenals de rekening voor onderhoudsbeurten aan een Bentley, een Porsche, en een Ferrari. [3]
Rochdale heeft hem weliswaar ontslaan, maar de kosten van zo’n bedrijfsmodel moeten immers ergens anders binnengehaald worden. Met het ontslag van een paar rotte appels wordt het verrotte bedrijfscultuur van de voormalige sociale verhuurder niet aangepakt.
Inmiddels blijft Rochdale zaken doen met de speculanten Sabogo, Bonobo, en de Goederen.
Bewoners worden weggepest, de buurt verandert in een puinhoop, en de directeurs en speculanten maken er winst van. Niets buitengewoons in hedendaagse Amsterdam.
Of deze mensen blijven spelletjes spelen op de Jan Hanzenstraat ligt ook aan burgemeester Van der Laan. In het geval van herkraak, aldus Van der Laan, wil Amsterdam “het niet twee keer ontruimen”. [4]
We hopen dat hij deze keer zijn woord gestand doet. Maar wat kunnen we denken?
Dit alles van een burgemeester die vindt dat het recht om te betogen ondergeschikt gemaakt moet worden aan het recht om te consumeren. Op 30 september jongstleden liet hij via een woordvoerder weten dat een pro-kraken demonstratie niet op de Spuistraat mocht: “‘Morgen past zo’n demonstratie niet in de binnenstad. Het zijn ook nog de Dwaze Dagen in de Bijenkorf!’” [5]
Verder is het taalgebruik van politici de laatste tijd veel moelijker te begrijpen. Een paar voorbeelden:
“Geen ontruiming voor leegstand”
Van der Laan heeft ooit gezegd dat Amsterdam niet gaat ontruimen voor leegstand. Vervolgens heeft hij onder andere Schijnheilig, ‘t Blijvertje, en Jan Hanzenstraat 84/86 voor leegstand laten ontruimen.
“Opvolgend gebruik”
- Van der Laan: We hebben in Amsterdam gezegd, we gaan het zo doen, dat
iedere keer dat er dan ontruimd wordt, dat met de eigenaar
van tevoren is afgesproken dat er ook opvolgend gebruik
is.
Buitenhof Presentatrice: Ja, maar opvolgend gebruik, dat noemt u ook
anti-kraak wonen, en dat is natuurlijk niet opvolgend
gebruik.
Van der Laan: Dat is wel opvolgend gebruik. [6]
Het is verbazingwekkend genoeg dat anti-kraak “opvolgend gebruik” is, maar wat is leegstand dan?
Op 1 oktober jongstleden heeft hij ieder excuus aangegrepen om een demonstratie voor woonrecht en tegen hebzucht en “vrije markt” tunnelvisie in de kiem te smoren. Op dezelfde dag, trouwens, terwijl alle aandacht afgeleid was, gingen de huurverhogingen van minister Donner in.
“Afspraak”
Volgens de politie werd afgesproken om geen gezichtsdekkende kleding te dragen. Dit was echter geen afspraak, maar een bevel. In de ogen van ambtenaars is dit niet een belangrijk verschil. Uiteindelijk werd de opgepakte demonstranten tenlastegelegd dat het dragen van zonnebrillen strafbaar zou zijn.
Wat wel afgesproken werd — en dit staat zelfs opgenomen in een filmpje en op schrift [7] — was dat de demonstranten langs het Spui zouden lopen op weg naar de Dokwerker. Toen ze probeerden langs te lopen werden ze ineens ingesloten, geslagen en vertrapt door politie te paard en te voet. Dit heeft Van der Laan gepresenteerd als het niet volgen van een afspraak — door de demonstranten.
“Vrijheid”
Er volgde een vlot PR-stuntje. De aangevallen demonstraten werd de vrije keuze gegeven om opgepakt te worden of in een bus naar de Stopera te stappen, en deze vrije keuze werd gepresenteerd als bescherming van hun rechten.
Toen Frank van Dalen van de VVD schreef dat het begrijpbaar zou zijn als Van der Laan “een volgende keer dit soort protesten verbiedt” [8] — waarmee hij klaarblijkelijk bedoelde, protesten waar meningen worden geuit die hem tegenvallen — reageerde Van der Laan: “Verbieden hoort niet bij Amsterdam […] We zijn wel wijzer geworden en zullen een volgende keer nog meer voorwaarden stellen.” [9]
Laten wij dus duidelijk zijn in ons taalgebruik. We staan vóór het recht om leegstaande panden in gebruik te nemen. We zijn tegen uitzettingen, speculatie en verwaarlozing, winstbejag en het ondergeschikt maken van een eerste levensbehoefte aan de hebzucht van sommigen. En we zijn voor het creeëren van non-commerciële ruimtes en een levende Ten Katebuurt, en daarnaast een weer levende Amsterdam.
[ 1] Dagvaarding Rochdale tegen krakers, 4 februari 2011, page 8.
http://speculanten.nl/files/S50BW-211030221160.pdf
[ 2] Dagvaarding, page 9.
[ 3] Directeur Rochdale liet het wel héél breed hangen, 3 maart 2009,
Volkskrant.
http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2664/Nieuws/article/detail/319580/2009/03…
[ 4] Eberhard van der Laan bij Buitenhof
http://www.youtube.com/watch?v=kI0R_Z3IpiY
[ 5] Stad vreest krakersgeweld, 30 september 2011, Het Parool,
http://www.parool.nl/parool/nl/3764/KRAKEN/article/detail/2938081/2011/0…
[ 6] Eberhard van der Laan bij Buitenhof [zie #4]
[ 7] transcriptie onderhandelingen org. Kraakdemo en Driehoek, 6 november
2011
https://www.indymedia.nl/nl/2011/10/78860.shtml
[ 8] Krakers kosten stad vermogen, 3 oktober 2011, Telegraaf.
[ 9] Ibid.
