Drentse Courant 28-1-1999:

OM HEROPEND ZAAK-MARCO LUPI

Van onze verslaggever Abe de Vries

GRONINGEN – Bijna negen jaar na dato beginnen politie en justitie in Groningen een nieuw strafrechtelijk onderzoek naar de mysterieuze dood van de Groninger kraker Marco Lupi in 1990. Het openbaar ministerie (OM) vermoedt dat Lupi zichzelf niet heeft gedood, maar om het leven is gebracht.

Een team van vijf rechercheurs en een officier van justitie is op de zaak gezet. Volgens persofficier van justitie A.Bronsvoort zitten er “open einden” aan het oude onderzoek, die heropening van de zaak rechtvaardigen. Of justitie verdachten op het oog heeft, wil Bronsvoort in het belang van het onderzoek niet bekendmaken.

Marco Lupi (22) lag op vrijdagochtend 20 april 1990 dood in een straatje naast het gekraakte Wolters Noordhoff-complex in Groningen. Zijn lichaam vertoonde sporen van een afranseling, maar ook had hij een touw om de nek wat op zelfdoding kon wijzen. Na enkele maanden van vruchteloos speuren gaf de politie het in september van dat jaar op.

De moeder van Lupi heeft zich daar nooit bij neergelegd. Eind december vorig jaar had zij gesprekken met justitie en burgemeester Wallage. Over de dood van haar zoon is ze nooit fatsoenlijk ingelicht. Politie en justitie besloten, mede naar aanleiding van publicaties in deze krant, tot een dossieronderzoek. Gistermiddag was er een evaluatiebijeenkomst en is besloten de zaak opnieuw ter hand te nemen.

“De familie is hier zeer gelukkig mee en heeft er alle vertrouwen in dat het onderzoek serieus wordt aangepakt”, zegt M.Wolters, de advocaat van de moeder van Lupi. Persofficier Bronsvoort noemt het “uitzonderlijk” dat zo’n oude zaak wordt heropend.

De toenmalige Groninger krakers die Lupi hebben gekend, houden tot op de dag van vandaag vol dat hij zichzelf heeft gedood. Hij zou al langer depressief zijn geweest en zich hebben verhangen na een ruzie met zijn vriendin.

Maar ook doet het hardnekkige gerucht de ronde dat de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) of een van de inlichtingendiensten van de politie ‘iets’ met zijn dood te maken zou hebben gehad.

[vervolg pagina 3]

GRONINGEN – De Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) heeft in 1990 personeel en gebouwen van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) gebruikt om het gekraakte Wolters Noordhoff complex te observeren. De film- en foto-operatie werd geleid door de plaatselijke inlichtingendienst (PID) van de Groninger gemeentepolitie, de lokale arm van de BVD.

-Door Abe de Vries-

Dit blijkt uit gesprekken die deze krant met drie medewerkers van de universiteit heeft gevoerd. Uit vrees voor represailles van hun werkgever willen zij niet met name worden genoemd. Twee van de drie zegslieden wijzen -onafhankelijk van elkaar- het toenmalige hoofd van de bode- en conciergedienst van de universiteit aan als “de spin in het politieweb” rond het Wolters Noordhoff-complex.

De concierge had wekelijks contact met het hoofd van de Groningse PID, Joop Douwma. “Die kwam vaak op zijn fiets langs. En ook stuurde de concierge regelmatig brieven naar het hoofdbureau, die aan Douwma waren gericht. Ik weet dat, want ik heb ze met eigen ogen gezien, aldus een van de zegslieden.

De PID/BVD had op enkele universiteitslocaties verborgen camera’s geplaatst om het kraakbolwerk te filmen, onder andere in de curatorenkamer van het academiegebouw en in het universiteitsmuseum. Bovendien zou de hoofdconcierge vanuit zijn woning aan de Broerstraat, vlak naast het kraakpand, maandenlang foto’s hebben gemaakt van Wolters.

Een rijksambtenaar: “Voor hij bij de universiteit kwam was hij van beroep fotograaf. Iedereen die Wolters in- en uitliep zette hij op de foto. Overdag, zonder flitslicht, zodat het niet zou opvallen.” De oude panden van uitgeverij Wolters Noordhoff werden op 27 mei 1990 door een grote politiemacht ontruimd. Een dag eerder hadden de krakers bij een uitval voor bijna een miljoen gulden schade aangericht. Dat weekeinde werden meer dan honderdvijftig krakers gearresteerd op beschuldiging van ‘lidmaatschap van een criminele organisatie’.

Bij de rechtszittingen speelde bewijsmateriaal afkomstig van de politie en de BVD een belangrijke rol. Hoe de veiligheidsdienst gegevens over de Wolters-krakers precies verzamelde, is nooit duidelijk geworden.

De toenmalige hoofdconcierge werkt nog steeds aan de universiteit. Hij vindt de verdachtmakingen “lasterlijk” en ontkent elke betrokkenheid bij activiteiten van politie of inlichtingendiensten. Zijn contacten met de politie vielen binnen zijn normale taakuitoefening, zegt hij.

“Ik belde de recherche wel eens als er buitenlands of hoog bezoek naar de universiteit kwam. Het bestuur was daarvan op de hoogte. Wat denkt u dat er met mij en mijn huis was gebeurd als ik had gedaan wat men suggereert?”

Het college van bestuur van de RuG wil niet reageren. Secretaris H.Bruins, onder wiens verantwoordelijkheid de bode- en conciergedienst opereert, laat via een van zijn medewerksters weten dat hij “geen behoefte heeft aan een gesprek.”

De bewijzen liggen mogelijk nog in de archieven van de BVD, zegt een van de bronnen van deze krant. Eind 1989 toonde de dienst aan een Nijmeegse kraker een groot aantal foto’s uit Groningen. Deze Joop de Boer, alias Joop Tiel, werd later als infiltrant ontmaskerd en legde toen een uitvoerige bekentenis af. Hij zei foto’s te hebben gezien “van die lui die bij Wolters-Noordhoff naar binnen zijn gegaan. Het waren foto’s allemaal vanuit dezelfde positie genomen, van hoog naar laag. Ik denk vanuit een gebouw.

Alleen een zij- en een achteringang van het kraakbolwerk waren destijds nog toegankelijk. De rest was gebarricadeerd. Vanuit de bovenverdieping van de universitaire cociergewoning konden echter beide deuren worden gefotografeerd.

Op zaterdag 26 mei, een dag voor de ontruiming, viel een kleine groep gemaskerde krakers het cafe Forum binnen, naast en onder het huis van de concierge. De boel werd kort en klein geslagen. “Hun werkelijke doel was de de woning van de concierge”, volgens een van onze zegslieden. “Ze dachten via Forum bij hem te kunnen komen, maar dat was onmogelijk. Er was geen doorgang.”

En vreemd genoeg werden de concierge en zijn vrouw al de dag voorbereid- naar het veilige academiegebouw geevacueerd.

terug