| Commerz tegen de Koepi |
Braakliggend terrein, vervallen fabrieksgebouwen en bedrijfspanden omgeven de Koepenicker strae. Het autonome kultuurcentrum springt in het oog in de trieste omgeving. Op de blinde muren staat graffiti die tegen Racisme, Spekulatiebelangen en kapitalistiese uitbuiting stelling nemen. De grenzen lopen niet tussen de volkeren maar tussen hoog en laag” valt in het oog als je snel voorbij gaat. Aan de muren spandoeken en bij de ingang posters die op een breed scala van akties duiden: Koncerten, Solidariteitsgebeurtenissen, sportgroepen, volkskeuken en films Als het aan de Berliner Commerzbank ligt, zal hier spoedig een einde aan komen. Zij hebben hun oog laten vallen op het gebouw en het daaraangrenzende perceel. Volquard Petersen, de eigenaar van het vijf verdiepingen tellende in verval geraakte huis, zit in de schulden. Al in april 1998 werd hem het beheer van het pand ontnomen omdat hij ongeveer 2,2 millioen DM aan de bank moest terugbetalen en in gebreke bleef. Ondertussen is het bedrag tot 3,8 milloen gegroeid. De bank zocht naar te verkopen eigendom en stootte op de Koepernickerstrae 137-138.
Commerz met de Koepi? Niet met ons!” staat op vlugschriften welke door sympathisanten bij een bezetting van een filiaal van de bank in Kreuzberg vorige week werd uitgedeeld. Ook zou er ‘Schokokuessen’ aan voorbijgangers worden uitgedeeld om hen op de executoriale verkoop te wijzen. De voorbijgangers wilden niets aannemen en onderhandelingen met de Commerzbank waren niet mogelijk.
De 1902 centiare grote lap grond ligt aan de zuidoostelijke rand van het stadsdeel ‘Mitte’ en wordt bij het uitbreidingsgebied van de regeringsbuurt ingepropt. Het belang van de Commerzbank om bij de veiling wellicht een hoge verkoopsprijs te bedingen komt overeen met dat van Petersen die niet voor het eerst probeert om het kultuurcentrum de laatste slag toe te brengen.
Al in zomer ’96 kwam bij de toenmalige krakers, die vijf jaar ervoor met de woningbouwvereniging Mitte kontrakten had gesloten over verbouw in eigen beheer en huurovereenkomsten, een huuropzegging met onmiddelijke ingang (fristlose Kuendigung) binnen. Deze miste elke juridische grond en dus wonnen de bewoners*sters een proces tegen Petersen.
De bodemprijs bij de veiling ligt waarschijnlijk op 3,8 millioen om de vordering van de Commerzbank te dekken. Dit bedrag val door de hedendaagse bewoners niet op te hoesten. De afweging om zich bij een ‘genossenschaftsprojekt’ aan te sluiten die dan de financiering op zich kan nemen, is wegens de hoge prijs niet haalbaar. Daarbij is er tijdsnood, de gebruikers van de Koepi drijven alleen nog op toeval bij de executoriale verkoop. April vorig jaar werd tot een verpanding van het huis besloten. De rechtbank ‘Mitte’ wees advokaat Anton Meischner als kurator aan en wilde een taxatie. De -niet bindende- resultaten hiervan was een taxatiewaarde van het huurpand met reserve-bouwgrond van 5,4 millioen DM, en de sloop van het rond 1900 gebouwde huis werd als ekonomisch verantwoord ingeschat. Over komplete nieuwbouw wordt al gediscussieerd. Hierbij worden de kosten voor een ‘zuivering’ van het huis al meegerekend: De ontruiming van de krakers” en de vermoedelijke aanwezige historische schade door bombardementen leveren bijkomende kosten op die ongeveer 100.000 mark bedragen.
(…)
Linkse en autonome groepen bedrijven hier hun politiek werk: Het linkse kultuurcentrum is een ontmoetingspunt voor diegenen die naar een alternatief voor de verkommercialiseerde onderhouding zoeken. In de Koepi bestaat een aanbod tegen kostprijs en er bestaat ruimte om eigen ideeen te verwerkelijken. Om dit zo te houden weren de 40 bewoners en de talrijke groepen zich met alle middelen tegen de verkoop. De aandacht van de publieke opinie is onze beste troef”, aldus een bewoner. Ideeen voor mogelijke bouwplannen van kapitaalkrachtige investeerders liggen al langer op tafel. Op de aan het pand grenzende 20.000m2 grote lap grond zou het bouwprojekt ‘Sonnenhoefe’ voor ongeveer 200 miljoen van de grond kunnen komen. Als er op dermate grote schaal gebouwd gaat worden, dan valt de sloop van het enige bewoonde huis in de buurt in het niet, vrezen de Koepi-bewoners.
De gebruikers van het negen jaar geleden gekraakte gebouw zijn door de verkoping sterk gehandicapt maar nog niet verloren: Hun huurkontrakten zijn geldig en worden ook door de deurwaarder(?) Meischner als legaal erkend. Eventuele kopers kunnen er dus niet vanuit gaan dat de bewoners per ommegaande op straat gedieft kunnen worden om de sloop snel te kunnen laten beginnen. Aan een oproep om zich tegen ‘Herstrukturering en verjagingspolitiek’ teweer te stellen, werd door ongeveer duizend door smeris begeleidde sympathisanten gehoor gegeven. Hun anliegen: Voor het behoud van de Koepi te knokken en zich niet door ‘Groinvestoren’ te laten verdringen.
Antje Frieling in jungleworld 08/99
